Mevsul İsimler 1
Mevsul isim, bir ismin ardından gelir, onu nitelemek ve belirlemek için kullanılır.
Mesela فَازَ الطَّالِبُ الَّذِي اجْتَهَدَ cümlesi “Çalışan öğrenci kazandı” anlamına gelir. Buradaki الَّذِي mevsul ismi, kendisinden sonra gelen اجْتَهَدَ (çalıştı) fiiliyle birlikte, kendisinden önce gelen الطَّالِب (öğrenci) kelimesini nitelemektedir. Mevsul ismin tam karşılığı olarak görülebilecek bir yapı Türkçede yoktur. Fakat bazı sıfat fiil ekleri (-an, -en, -dığı, -diği) genellikle bu yapıya benzer.
Mevsul isimler, ardından geldikleri isimlere uyarak sayı ve tür bakımından farklılaşır:
|
Sayı
|
Tür
|
Mevsul isim
|
Misal
|
|
Müfred
|
Müzekker
|
الذي
|
فاز الطالب الذي اجتهد
Çalışan öğrenci kazandı.
|
|
Müennes
|
التي
|
فازت الطالبة التي اجتهدت
Çalışan öğrenci kazandı.
|
|
Müsenna
|
Müzekker
|
اللذان/ اللذين
|
فاز الطالبان اللذان اجتهدا Çalışan iki öğrenci kazandı.
|
|
Müennes
|
اللتان/ اللتين
|
فازت الطالبتان اللتان اجتهدتا Çalışan iki öğrenci kazandı
|
|
Cemi
|
Müzekker
|
الذين
|
فاز الطلاب الذين اجتهدو Çalışan öğrenciler kazandılar.
|
|
Müennes
|
اللاتي/ اللائي
|
فازت الطالبات اللاتي اجتهدن Çalışan öğrenciler kazandılar.
|
Uyarı: الَّذِينَ ve اللَّاتِي akıllı varlıklara özeldir. Akıllı olmayan şeylerin (cansızlar ve hayvanlar) çoğul isimleri için الَّتِي mevsul ismi kullanılır. Mesela:
يُحِبُّ الأَطْفَالُ الْقِطَطَ الَّتِي تُلاعِبُهُمْ
Çocuklar kendileriyle oynayan kedileri severler.
هَذِهِ هِيَ الْكُتُبُ الَّتِي طَالَعْتُهَا
Okuduğum kitaplar işte bunlardır.